Dit ondanks hard bewijs dat een willekeurige steek in de grond net zoveel kans op ‘blauw goud’ oplevert. Ook de kakofonie aan beursvoorspellingen voor het nieuwe jaar is een hardnekkige traditie. Aandelen pruttelen in 2019 naar een keurige 8 procent rendement, zegt ING. Doe dat getal maar maal twee, beweert investeerder Blackstone: tijd om in te slaan. Welnee, je kunt je cash beter in een oude sok stoppen, want Rabobank voorspelt: 2019 wordt een slecht beursjaar.

De Amerikaanse econoom en ondernemer Alfred Cowles vroeg zich in 1933 al af wat je als belegger aan moet met alle even stellige als tegenstrijdige voorspellingen van financiële experts. Zit er koren tussen het kaf? Of hebben experts, ondanks alle modellen en berekeningen, net zoveel kans op succes als wichelroedelopers?

Om die vraag te beantwoorden, hield Cowles duizenden adviezen voor individuele aandelen tegen het licht, afgegeven door zestien vooraanstaande banken in de periode 1928 tot 1932. Hij deed hetzelfde met duizenden inschattingen van het algemene beurssentiment door 24 financiële publicaties.

Cowles’ resultaten waren niet bemoedigend: beleggers die braaf alle individuele aan- en verkoopadviezen van banken zouden hebben opgevolgd, waren jaarlijks 1,4 procent rendement misgelopen in vergelijking tot de aandelenmarkt als geheel. Ook de vinger aan de pols van het beursklimaat van de financiële pers bleek allesbehalve scherp. Cowles vergeleek het effect van hun inschattingen met volstrekt aselecte voorspellingen voor het beurssentiment die hij zelf had gecreëerd. Portfolioverdelingen die op basis van Cowles’ pure willekeur waren aangepast, scoorden jaarlijks 4 procent meer rendement.

Cowles’ inzicht dat de financiële toekomst zich niet laat voorspellen, is sindsdien keer op keer bevestigd. Toch staat de voorspellingsindustrie nog steeds recht overeind. Waarom? Cowles zelf gaf het antwoord. “Mensen willen geloven dat iemand snapt waar het naartoe gaat, want een wereld waarin niemand dat weet is angstaanjagend.”

Dit is een column van Marius Kerdel en Jolmer Schukken, oprichters van Triple Partners en auteurs van De Beleggingsillusie.